مدل، شغلی است که امروزه بازار پر تب و تابی، به خود اختصاص داده است و اغلب افراد درتلاش آن هستند که بتوانند وارد این عرصه شوند، اما باید بدانیم که قبل از وارد شدن به این صنعت پر زرق و برق و از آن مهمتر سخت، آیا اطلاعات کافی درباره این که مدل کیست و تاریخچه آن چیست داریم یا خیر؟
ریشه واژه ی مدل
واژه ی مدل در اصل از کلمه فرانسوی “Modelle” نشات گرفته است. مدل در اصل نشانگر یک نما از یک هنر است که می تواند هم در هنر های تجسمی مثل خیاطی و نقاشی به کار برود و همچنین در هنرهای سازه ای مثل دکوراسیون و فشن مورد استفاده قرار بگیرد. در تاریخ دنیای فشن، همسر Charles Frederick Worth، خانم Marie Augustine Vernet، را به عنوان اولین مدل دنیای فشن در نظر می گیرند.
وی برای نمایش طراحی های خودش از همسرش استفاده می کرد تا آن ها را بر تن وی به نمایش بگذارد، در اصل او به عنوان مانکن زنده همسرش شده بود. تا آن زمان، تنها مانکن های بی جان انسان نما، در فروشگاه های لباس استفاده می شدند و در زندگی حقیقی، استفاده از یک شخص به عنوان مدل برای مردم جذاب بود و مورد توجه زیادی قرار گرفت. مدل های واقعی به عنوان «مانکن های زنده» شناخته می شدند. نمایش دیزاین ها بر تن افراد و به قولی مانکن های زنده اساس پایه ریزی پیدایش مدل و بعد ها صنعت مدلینگ شد.
مدلینگ به عنوان یک مفهوم پدید آمد که با ژست گرفتن افراد برای نقاشی و پرترهها شروع شد و با اختراع دوربین در اوایل دهه 1800 به عکاسی از مدلها برای روزنامهها نیز گسترش یافت و به اوج رسید. با گسترش مدلینگ، مدل های زیادی وارد صنعت پوشاک شدند.
اما تا آن زمان، تنها مدل ها و یا مانکن ها درفروشگاه های لباس و صرفاً برای اهداف کاربردی نمایش البسه و پوشاک استفاده میشدند و دستمزد خیلی کمی داشتند تا اینکه عصر تغییر این صنعت نیز در سال 1900 با جرقه ای آغاز شد.
عصر تحول مدلینگ چه زمانی اتفاق افتاد؟
این صنعت در اواسط دهه 1900 رونق بیشتری گرفت و جرقه آن توسط یکی از اولین آژانس های مدلینگ در سال 1946 به نام فورد مدلز(Ford Models) زده شد که توسط آیلین و جرارد فورد (Eileen and Gerald Ford) تأسیس شده بود. به لطف موفقیت آنها، سایر آژانس های مدلینگ در دهه 1960 در سراسر جهان پدیدار شدند و در طی این مدت، لندن به قطب شلوغ مدلینگ مد تبدیل شد که با محبوبیت نمادهایی مانند Twiggy و Joanna Lumley پیشگام بود.
دو دهه ای که با شرایط مالی و پرداختی بهتری برای مدل ها توام بود باعث شد که گونه ها و تفاوت های زیادی به عرصه مدلینگ و فشن ارائه بشوند . برای مثال، در سال 1974 بورلی جانسون اولین مدل آفریقایی-آمریکایی بود که روی جلد مجله آمریکایی Vogue ظاهر شد.
در این وهله از زمان، عرفاً از مدلها انتظار میرفت که در طی کت واک ها برقصند یا نحوه رفتار یا عملکرد خاصی داشته باشند و باعث شوند تا کت واک ها سرگرم کننده شوند و زمینه کار و احترام خود را گسترش دهند. همین موضوع باعث ایجاد نحوه راه رفتن کت واک و حتی نمایش های خاصی از مدل ها بر روی صحنه شد.
سو تغذیه در مدل ها چگونه اتفاق می افتاد؟
در کنار این عوامل شغلی و حرفه ای، مدل ها کم کم توانستند این شغل را به صورت تمام وقت انجام بدهند و در سرتاسر اروپا مسافرت بکنند و همچنان کار خودشان را هم انجام بدهند. این موضوع باعث افزایش تب و تاب مدلینگ شد.
در اوایل دهه 2000، صنعت مدلینگ به دلیل مشکلات مربوط به اختلالات خوردن و استفاده از مواد مخدر مورد انتقاد قرار گرفت که تأثیرات مخرب شهرت و فشارهای «کامل» به نظر رسیدن را نشان داد.
از آن زمان، انجمن های مدلینگ برای مقابله با این مشکلات تلاش زیادی کردند و سلامت و رفاه مدل ها را در اولویت قرار داده اند. هرکسی جذب دنیای پر زرق و برق مدل ها می شد و اما در اصل آواز دهل از دور خوش است.
مدل ها با وجود محیط کاری لوکس به صورت بسیار گسترده ای کنترل می شدند و از طرف آژانس های مدلینگ تحت لوای قوانین سخت تمرینی و تغذیه ای قرار می گرفتند. تا جایی که در دهه 2000 طی بررسی ها اغلب مدل ها چه زن و چه مرد از اختلالات تغذیه ای و سو تغذیه رنج می بردند و به دلیل ورزش های سنگین و طولانی مدت برای حفظ فیزیکشان دچار اختلالات عدیدی در سیستم های استخوانی شان شده بودند. این روند امروزه نسبت به دهه های گذشته کمی بهتر شده است و ما شاهد حضور مل های پلاس سایز نیست هستیم اما همچنان استاندارد های زیبایی برای مدلینگ در برخی موارد زیان بار است.
تعریف مدل بر اساس استاندارد های تبلیغاتی
بسیاری از کمپانی های بزرگ فشن قوانین سفت و سختی را برای جذب مدل ها اعمال می کردند این موضوع باعث می شد تا استاندارد های زیبایی جامعه فقط به سمت یک نوع تایپ بدنی و لاغری بیش از حد سوق پیدا کند. از نظر دید عمومی هر کسی که لاغر تر بود زیبا انگاشته می شد و کامل به نظر می رسید. تقریبا افراد زیادی با تایپ های بدنی متفاوت تری از نظر استاندارد های زیباشناسی کنار گذاشته می شدند.
در صنعت فشن نیز تمامی استاندارد های زیبایی برای افراد لاغر با تایپ بدنی خاصی تعریف می شد که در عمومیت، بسیاری از افراد جامعه نمی توانستند از این زیبایی ها استفاده کنند و یا محصولات ارائه شده را به کمد لباس خود اضافه کنند. همین موضوع باعث ایجاد اختلال در خود انگاره یا Body Image افراد از خود می شد و بسیاری از جوانان را به سمت افسردگی پیش می برد.
طبق آمار یکی از مقالات دانشگاه های Université Paris Descartes و Paris Nanterre، رابطه ی معنی داری بین اختلال در خود انگاره ای جوانان که توسط مارکت دیجیتال فشن و خود دنیای فشن ایجاد می شود، با سو تغذیه و یا مشکلات تغذیه ای افراد وجود دارد.
این چنین تحقیقاتی کم نبوده اند و آسیب های این صنعت پر زرق و برق همیشه مورد مطالعه بوده است. این مطالعات دستاوردی زیبا به همراه داشته اند و آن هم حضور مدل های پلاس سایز در این صنعت بود. درست است که برخی برند ها همچنان استاندارد های سختگیرانه ای در این موضوع همچنان اعمال می کنند اما پذیرش تمامی افراد با تایپ های بدنی متفاوت در دنیای مدلینگ پدیدار شده است.
آغاز پیدایش سوپر مدل ها در عصر مدرن
دهه 1990، دوران “سوپرمدل” ها بود و ظهور چهره هایی مانند نائومی کمبل و سیندی کرافورد را رقم زد. مدلها به عنوان سلبریتی های جدید در نظر گرفته میشدند که در تمام رسانهها به نمایش درآمدند. موسیقی پاپ نوجوانان نیز در دهه نود به شدت بر دنیای مد و مدلینگ تأثیر گذاشت و ستارگانی مانند بریتنی اسپیرز و کریستینا آگیلرا با محبوبت استایلشان در مد تاثیرگذار بودند.
مدلینگ به عنوان یک شغل کوچک و کمتر نمایان شده تا یک پدیده بزرگ جهانی، دائماً در حال تغییر و رشد بود.
بعد ها با توجه به ظهور اینترنت، مدل های معاصر مانند کارا دلوین و کندال جنر، زاده های بسیار محبوب رسانه های اجتماعی شدند و البته از همین طریق نیز از اینترنت به عنوان بستری برای کار و تعامل با طرفدارانشان استفاده می کنند. حضور چندرسانهای مدلها در هر دو فرم چاپی و دیجیتالی، افقهای بیشتری را از پیش گسترش داده است. در دنیای امروز، مدلها چیزی فراتر از نمایشهای مد توسط کت واک هستند. آنها فعالان، سخنرانان، شخصیت های رسانه ای، صاحبان مشاغل و بسیاری موارد دیگر می باشند.
علاوه بر این، اسپانسرشکل های دنیای مدلینگ، زیبایی و تناسب اندام را در مد محدود نمی دانند. معنی را می دهند مدلینگ یک گزینه شغلی گسترده و در دسترس است. امروزه هرکسی که صاحب یک دوربین بوده و مخاطب اینستاگرامی دارد را می توان به عنوان مدل یا بهتر است بگوییم Role Model در نظر گرفت.
خوشبختانه به دلیل این تأثیر، صنعت مدلینگ اکنون به دنبال چهرهها و تیپهای بدنی است که انتظارات مدلهای «سنتی» را نادیده میگیرند و تعمدا به سمت چیزی بیش از داشتن یک اندام لاغر یا یک چهره ی استخوانی دارند.
استاندارد های اولیه برای مدلینگ
برخی از ویژگی های دنیای مدلینگ اجتناب ناپذیر اند و اگر خواهان ورود به این صنعت هستید باید به آن ها قبل از شروع فعالیت تان توجه کنید. قبل از اشاره به این ویژگی ها باید بدانید که مدلینگ چندین زیر شاخه دارد و وارد شدن به هرکدام از زیر شاخه ها ملزومات خود را می طلبد. این شما هستید که باید با شناخت و تحقیق درباره ی این زیر شاخه ها بستر فعالیتی متناسب با خود را بیابید.
به طور کلی مدلینگ به زیر شاخه های زیر تقسیم بندی می شود:
1.مدلینگ کت واک ها یا به اصطلاح High Rank Models
2. مدلینگ Editorial یا print modeling که برای چاپ سر مقاله ها یا کاتالوگ ها استفاده می شوند
3. مدلینگ لباس زیر یا لباس شنا
4. مدلینگ تبلیغاتی
سایر تیپ های مدلینگ شامل مدلینگ برای برند ها و محصولات شان، شوو روم ها، لاین های خاص مثل مدلینگ پلاس سایز ها، لاغر اندام ها و یا تتو و پیرسینگ نیز وجود دارند که همگی زیر شاخه های مدلینگ تبلیغاتی به نوعی محسوب می شوند.
مدلینگ یک قسمت خاصی از اندام انسان، فیتنس یا پرورش اندام و بدون لباس یا هنر Nude میز تلفیقی از هر سه زیر شاخه بالا می باشد که نمود بیشتر آن را درشاخه ی ادیتوریال می بینیم.
یکی از استفاده های این نوع مدلینگ به خصوص در صنعت فشن و استایل آقایان ایو سن لوران بود که برای عطر پر سر و صدای M7 از یک مدل کاملا عریان در تبلیغاتش اش استفاده کرده بود و هنر Nude را فقط مختص اندام زنان نمی دانست. این موضوع جنجال زیادی به دنبال داشت و حتی این عطر در برخی از کشور ها ممنوع شد.
این موضوع خود ایو سن لوران را بر آن داشت تا فوتوشوت هایی کامل عریان از خود نیز برای تبلیغات برند اش منتشر کند وخودش به عنوان مدل بر روی صحنه حاضر شود. البته دلیل کار وی بیشتر برای تابو شکنی از برهنگی مردان در فشن بود.
قوانین اولیه برای مدل شدن و فاکتور “قد”
ویژگی های ظاهری هر نوع مدلینگ بسته به تعاریف آژانس ها متغیر است اما بسیاری از آن ها اشتراکاتی دارند که به طور مختصر به آن ها اشاره خواهیم کرد. قد یکی از ویژگی های بسیار مهم مدل هاست. البته در برخی از حوزه های مدلینگ مثل تتو ها یا پیرسینگ ها شما شاید به قد تعیین شده نیازی نداشته باشید.
اما در کل برای ورود به این صنعت برای آقایان، محدوده ی قد 178 تا 185 سانتی متر در نظر گرفته می شود. همچنین این محدوده قد در خانم ها نیز بین 170 تا 180 سانتی متر می باشد. مشخصاً برخی از ارگان ها بسته به شرایطشان شاید خواهان قد بلند تر یا کوتاه تری باشند اما دامنه اصلی قد بدین صورت در نظر گرفته می شود.
سایزبندی برای مدل ها
سایر اندازه هایی که قبل از شروع به مدلینگ باید به آن ها دقت کنید دور سینه، دور باسن همچنین خط کمر است که به طور میانگین به شرح زیر طبقه بندی می شوند:
دور باسن :99-91 سانتی متر (35-39 inch) برای آقایان و 83-84 سانتی متر (33-35 inch) برای بانوان
دور سینه : 100 سانتی متر برای آقایان 80-91 سانتی متر و (32-26 inch) برای بانوان
خط کمر : 73-82 سانتی متر (29-32 inch) برای آقایان و 55-66 سانتی متر (22-26 inch) برای بانوان
البته در لاین های مختلف متوسط ها می توانند کمی جا به جا شوند برای مثال در لاین لباس زیر زنانه گاهی شاید توجه ای بیشتر در دور سینه وجود داشته باشد و همچنین برای آقایان در لاین لباس زیر دور باسن بزرگ تر از محدوده و خط کمر گاها کمتر ملاک قرار می گیرد. معدل های خاصی برای آقایان نیز در نظر گرفته می شود که یکی از مهم ترین آن ها سایز 48 است.
یک مدل نرم آقا همیشه سایز 48 و یا 46 بر تن دارد.
شخصیت مدل بسیار مهم است!
به یاد داشته باشید زمینه فعالیت شما در مدلینگ، ویژگی های خاصی از ظاهر را می طلبد. برای مثال مدل های ادیتوریال که برای مقاله ها و جلد مجلات استفاده می شوند باید صورت جذابی داشته باشند تا اینکه فاکتو، قد بلند برایشان مهم باشد.
همچنین داشتن یک شخصیت کاریزماتیک یکی از الزامات مدل های تبلیغاتی است که باید دارای اتیکت رفتاری خاص خودشان باشند تا بتوانند محصولات را از این طریق به فروش بیشتر برسانند. در کل همیشه یک ویژگی بارز برای مدل ها مطرح می شود که شاید مردم عادی از آن برخوردار نیستند. درست است که چهار چوب های زیادی مثل قد و وزن همیشگی هستند اما استثناهایی هم وجود دارد برای مثال مدلی چون Sindy Crawford در اوایل حرفه اش به خاطر خال کنار لب اش مورد توجه قرار گرفت و با این ویژگی به شهرت رسید.
فوت و فن های مدلینگ
موارد بسیار زیادی در زندگی یک مدل مفید و سودمند هستند. برای مثال شما شانس این را خواهید داشت که دیدگاه های متنوعی در زندگی افراد ایجاد کنید . حتی با افراد متنوع مواجه شوید. شما قطعا با افراد بسیار زیادی ملاقات خواهید کرد که باید در این ارتباط مهارت های زیادی را علی الخصوص مهرات ارتباط گیری را یاد بگیرید.
یک مدل خوب مدلی است که بتواند نقش آفرینی بهینه داشته باشد یعنی نه تنها در کار خودش و فیزیک اش متناسب با استاندارد ها باشد بلکه بیشتر در نوع رفتار و سخت کوشی حرفه ای گری کند. مدلینگ آسان نیست و قطعا آسیب های خاص خودش را خواهد داشت این شمایید که تصمیم میگیرید چقدر پوستتان کلفت باشد.
یک پیشنهاد جالب برایتان داریم: در علوم روانپزشکی توصیه می شود اگر کاری سخت دارید که روحتان را در مدت زمان طولانی تحت تاثیر قرار میدهد و سختی شغلتان بالاست برای تخلیه این میزان سختی به یک کلاس رقص بروید. رقص به شما کمک خواهد کرد تا هم فیزیک مناسبی داشته باشید و هم انرژی های مضاعف روحی را که شاید از دنیای کاربه شما تحمیل شده اند را نیز خالی خواهید کرد.
قطعا یک ساعت رقص خوب نه تنها بدنتان را منعطف خواهد کرد بلکه ذهنتان را هم نرم تر خواهد کرد. این رقص هرچه باشد از هر نوعی که باشد کار خودش را خواهد کرد پس به این نکته شک نکنید.
چند نکته برای هر مدل
2. به کار خود تعهد داشته باشید و به یاد داشته باشید که موفقیت یک شب اتفاق نمی افتد.
3. مٌصر و مثبت اندیش باشید.
4.شما کلمه (نه) را بیشتر از (بله) خواهید شنید پس اجازه ندهید این موضوع بر اعتماد به نفس شما تاثیر بگذارد.
5. سبک زندگی تان را بر پایه خود مراقبتی پیش ببرید.
6. مراقب افرادی که با آن ها کار می کنید باشید اهداف شما مهم ترند.
7. مطمئن شوید که یک ارتباط خوب با کارگزارتان دارید و همیشه آماده ی پذیرفتن و بخشیدن باشید به آن ها کمک کنید. قطعا در مسیرتان به شما کمک خواهند کرد.
8.به مهارت هایتان هر روز بیافزایید. هیچ مهارت و هنری بی استفاده نخواهد ماند. به قول ایتالیایی ها : ” هنر رو یاد بگیرید و بذاریدش کنار” این مثل بدین معنی هست که به وقت خودش زمان استفاده از مهارت هایتان خواهد رسید!
9. همیشه یک نقشه دوم و انتخاب های جایگزین داشته باشید و آماده باشید.
10. هیچ گاه تسلیم نشوید!
در آخر شما میتوانید پادکست ما را که در مورد مبحث مدلینگ، با یکی از مدل های موفق کشورمان آقای بهشاد بردبار گوش دهید، در این پادکست به دغدغههای مدلها داخل ایران صحبت شد و قطعا میتواند کمک زیادی به عزیزانی که در این صنعت میخواهند وارد شوند کند.