در این نوشتار، به یکی از جزئیات پیراهن خواهیم پرداخت که شاید کمتر جایی به آن اشاره شده است. شما با مطالعه این نوشتار، به تفاوت ریز ترین قسمت‌های یک پیراهن مجلسی پی خواهید برد. با دقت به این جزئیات، استایلتان یک سر و گردن بالاتر از بقیه خواهد شد. پلاکت پیراهن، قسمتی از پیراهن است که دکمه‌ها و جا دکمه‌ای‌ها برای بسته شدن بر روی آن دوخته می‌شوند.
یکی از اجزای مهم پیراهن در کنار انواع یقه و سرآستین‌های متنوع، پلاکت پیراهن است که با ساختارهای متفاوتشان، اشکال مختلف پیراهن را می‌سازند. در زبان فارسی، ما اغلب این اصطلاح را به عنوان نوار جا دکمه‌ای پیراهن می‌شناسیم. پلاکت به قسمتی از پیراهن گفته میشود که جا دکمه‌ای دوخته میشود و اغلب در وسط پیراهن قرار دارد. انواع پلاکت‌ها، اکثرا دولایه دوخته می‌شوند.
در قرن گذشته، پلاکت‌ها، اغلب جدای از بدنه اصلی پیراهن‌ها دوخته می‌شد و سپس با بستن دکمه‌ها به پیراهن متصل می‌شد. اما در حال حاضر این نوع نوار جا دکمه‌ای نیز مثل یقه‌های جداشدنی از دنیای مد مدرن حذف شده‌اند.
شاید بر این عقیده باشید که تمامی پیراهن‌ها، همگی جا دکمه‌ای یکسانی دارند. اما شناخت ظرافت‌های هر آیتم از کمد لباستان، به پختگی بیشتر استایل شخصی شما کمک خواهد کرد. هر فردی که استایل پخته و کاملی دارد، پلاکت‌های مختلف و کاربرد آن‌ها را باید بشناسد و از نحوه ترکیب کردن آن‌ها آگاه باشد.
پلاکت‌های پیراهن، یا نوارهای جا دکمه‌ای متعددی در دنیای استایل آقایان وجود دارد که هر کدام، کاربردی منحصر به فرد در کشورهای مختلف دارند. اغلب نوارهای جا دکمه‌ای در وسط پیراهن‌ها دوخته می‌شوند. اما برخی از پیراهن‌ها مثل پیراهن‌های موبدان معابد چین (یا پیراهن چینی یوگا) دارای پلاکت در طرفین نیز هستند.
در این نوشتار، به 6 نوع مهم و پرکاربرد امروزی انواع پلاکت‌ها می‌پردازیم. با خواندن این راهنمای کوتاه، موارد نحوه پوشیدن و انتخاب انواع پلاکت مناسب را یاد خواهید گرفت.
1.پلاکت قدامی
پلاکت جلو یا قدامی، محبوب‌ترین نوع پلاکت در بین پیراهن‌هاست. این پلاکت، ظاهری کاملاً بیزینس کژوال و شیک دارد. البته این نوع پلاکت صرفاً برای پیراهن‌های رسمی به کار برده نمی‌شود و رایج ترین نوع پلاکت در بین انواع پیراهن‌هاست. پارچه این نوع پلاکت از بیرون تا زده میشود و به سمت داخل دوخته میشود. (که البته اساس دوخت تمامی نوارهای جا دکمه‌ای تقریبا به همین صورت است.) برخی دیگر از خیاطان هم شیوه‌ی دوخت مخصوص به خود را دارند. آن‌ها تکه پارچه مجزا از همان جنس پارچه پیراهن را به صورت جداگانه برای ایجاد ظاهری مشابه به بدنه اصلی پیراهن می‌دوزند. این نوع پلاکت، ظاهری سنگین و متناسب با استایل‌های کت شلواری دارد.
2.بدون پلاکت یا سبک فرانسوی
این پلاکت پیراهن شاید کمی پیچیده به نظر برسد اما ظاهر آن یکپارچگی و صافی خاصی را به پیراهن می‌بخشد. صاف و منظم بودن پلاکت فرانسوی در نحوه‌ی دوخت آن ریشه دارد. برای دوخت این نوع پلاکت، پارچه لبه پیراهن به عقب تا زده میشود و از داخل به بدنه اصلی پیراهن دوخته میشود. طرح این پلاکت ساده و بسیار ظریف به نظر می‌رسد. پلاکت فرانسوی اغلب در پیراهن‌های غیر رسمی و کژوال استفاده میشود.
شاید اتو کردن پیراهن‌هایی که پلاکت فرانسوی دارند، کمی دشوار باشد. به همین دلیل برای جلوگیری از چروک شدن آن حین اتو توصیه میشود اول پیراهن را از سمت داخل و پشت پلاکت اتو کنید.
3.پلاکت پوشیده (Fly placket یا خلبانی)
این نوع پلاکت در اصل نوعی از همتای فرانسوی قبلی است. اما با این تفاوت که یک پارچه نواری شکل اضافی برای پوشاندن دکمه‌ها بر روی این پلاکت تعبیه میشود. در واقع برای ساخت این پلاکت، پارچه مورد استفاده برای دوخ نوار جا دکمه‌ای دو برابر در نظر گرفته میشود. با تا کردن نصفی از آن، محل بسته شدن دکمه‌ها ساخته م‌شود و با نصف دیگر پارچه این قسمت، روپوشی بر روی دکمه‌ها ایجاد میشود. پیراهن‌های با پلاکت پوشیده در ایران با نام جا دکمه‌ای مخفی مشهورند و یکی از رسمی‌ترین انواع یراهن محسوب می‌شوند.
این نوع پلاکت مناسب رویداد‌های رسمی است. در مراسماتی با درس کد Black Tie که قوانین تاکسیدوپوشی باید رعایت شوند، این پلاکت، بیشترین کاربرد را دارد. این نوع پلاکت به خصوص با پاپیون‌ها به خوبی ترکیب میشود و نیازی به استفاده از گل میخ برای بستن پیراهن نیست. این نوع پلاکت صرفاً فقط برای انواع پیراهن رسمی نیست و در سایر انواع پیراهن‌ها مثل پیراهن ماندرین یا Band Collar نیز دیده میشود.
4.پلاکت بالاپوش یا popover
این نوع پلاکت پیراهن، به نسبت سایر انواع پلاکت‌ها و کمی غیررسمی‌تر و اسپرت است. بیشترین کاربرد این پلاکت در درس کد‌های اسمارت کژوال و کژوال است. ساختار این نوع پلاکت، دقیقا مانند باقی پلاکت‌ها، به سمت داخل تا زده میشود. جلوه‌‌ی این پلاکت نیز مشابه با پلاکت قدامی است که در بالا نیز به آن اشاره کردیم. 3 تفاوت مهم در این پلاکت نسبت به پلاکت قدامی وجود دارد. این پلاکت کوتاه‌تر است، سر تا سر نیست و تا وسط قفسه سینه فقط با سه دکمه دوخته میشود.
پیراهن‌های با پلاکت Popover، مناسب فصل تابستان هستند. راحتی پوشش آن و خنکی آن یکی از دلایل محبوبیت این نوع پیراهن‌ها به عنوان پوشاک تابستانه است. اغلب این نوع پیراهن‌ها با فیت گشاد دوخته می‌شوند تا جریان هوای خوبی را بین پوست و پارچه پیراهن ایجاد کنند.
5.پلاکت تاکسیدو ساده
این نوع پلاکت، با نام plain به معنی ساده نیز معروف است. این پلاکت، در اصل مهم‌ترین جا دکمه‌ای برای پیراهن‌های تاکسیدو است و مشابه پلاکت فرانسوی دوخته میشود. یک تفاوت قابل توجه بین این دو پلاکت وجود دارد. در پلاکت تاکسیدو ساده، چهار دکمه بالایی حذف شده‌اند و با گل میخ‌های تاکسیدو (Tuxedo Studs) بسته می‌شوند.
گل میخ دقیقا ساختاری مشابه دکمه‌های سر دست دارند و به جای چهار دکمه بالایی این پیراهن‌ها استفاده می‌شند. انواع سوزنی و آهنربایی این گل میخ‌ها در بازار وجود دارد که دقیقا مانند گوشواره به جای چهار دکمه بالایی این پیراهن‌ها بسته می‌شوند.
همانطور که از نام این پلاکت پیداست، باید آن‌ها را با تاکسیدو پوشید. این پلاکت، رسمی‌ترین نوع پلاکت است که کاربردی جز درس کد‌های Black tie و White tie ندارد. نکته مهم در پوشیدن این نوع پلاکت این است که باید دکمه سر دست‌های خودتان را با گل میخ‌های پیراهنتان از یک جنس و رنگ انتخاب کنید.
6. پلاکت تاکسیدو چین دار
این نوع پلاکت پیراهن تاکسیدو، فاخرترین نوع جا دکمه‌ای است. به خاطر ساختار چین دار این پلاکت، دید مخاطبین به سوی قفسه سینه افراد جلب میشود. از این رو، در پوشیدن آن باید کمال دقت و ظرافت را به خرج داد. با توجه به جلب توجه مخاطبان به بالا تنه، از پیرایش صورتتان و تمیزی آن نباید غفلت کنید.
این نوع پلاکت دارای چین‌های پارچه‌ای کوچک در جلوی پیراهن است. به بیان دیگر پلیسه‌های متعددی بر روی سینه‌ی پیراهن دوخته میشود. یک تاکسیدو فوق‌العاده مخملی یا یک کت شلوار مشکی کلاسیک، ظاهر جسورانه این نوع پلاکت را تکمیل می‌کند. البته باید بدانیم که این نوع پلاکت نیز مثل پلاکت تاکسیو ساده، صرفا برای درس‌کدهای فرمال White tie و Black tie کاربرد دارند.
مشابه پلاکت تاکسیدو ساده، چهار دکمه بالایی در این نوع پیراهن‌ها نیز با گل میخ‌های تاکسیدو قابل تعویض هستند. در پوشش این نوع پلاکت باید به یک نکته دقت کنید. نوع فلز، رنگ و جنس و حتی سنگ گل میخ‌های پیراهنتان را متناسب و مشابه با دکمه سردست‌هایتان، انتخاب کنید. ترکیب کردن گل میخ‌هایی با اشکال متفاوت می‌تواند جذابیت خاصی به استایل افراد بدهد. توصیه میشود به پوشیدن دکمه سر دست‌های مربعی یا مستطیلی و گاهی لوزی شکل بسنده کنید. گل میخ‌های دایره‌ای را بر روی پلاکت‌ها، استفاده کنید.
نکته پایانی
در نهایت به یاد داشته باشید که مهم‌ترین امر استایل، این است که شما با شناخت به هویت خودتان، هر آن چیزی را که می‌خواهید بر تن کنید، اما فراموش نکنید که این اصل، بر علم استایل شما تاثیر دارد، شاید به خیال خودتان فکر کنید که اهمیتی هم ندارد که مدل جلوی پیراهن چطور باشد؟
اما شما قرار است کاری را انجام دهید که برای شما لذت بخش است و علاقه دارید به دیگران این حس را بدهید که “من برای استایل خودم وقت میذارم و جزئیات برایم اهمیت دارد.”