صنعت فشن همیشه در حال تغییر است. تولیدات این صنعت هر لحظه در حال اوج گیری و سقوط هستند. در دنیای کنونی، با گسترش رسانهها، پویایی صنعت فشن بر کسی پوشیده نیست. فشن مانند آتشفشانی عظیم هر لحظه در حال جوش و خروش است. تغییرات فشن باعث میشود تا محصولاتی نو و خلاقانه به وجود آیند. اما این محصولات چه مراحلی را طی میکنند تا به چرخه فشن وارد شوند و به عنوان ترند تلقی شوند؟
برای جواب به سوال بالا اول باید شناختی از چرخه فشن پیدا کنیم.
در این نوشتار شما با 5 مرحله عمده سیکل فشن و همچنین تعاریف آن آشنا خواهید شد. در بسیاری از مواقع، حساب و کتاب فشن الزاما دو دوتا چهار تا نیست و عوامل بسیاری در ورود ترندها و ساخت محصولات جدید دخیل اند.
چرخه فشن چیست؟
یک روند مد زمانی رخ میدهد که یک آیتم خاص، سیلوئت، رنگ یا سایر ظاهر جدید در برههای از زمان، محبوبیت بیشتری پیدا کند. عوامل زیادی میتوانند بر روی یک روند یا مد تأثیر بگذارند، از جمله لباسهای نمادین افراد مشهور، شرکتهای تجاری فشن، نمایشهای طراحان و تولیدکنندگان پارچه، چندین عامل بزرگ دخیل در این زمینه اند.
روند مد، یک پروسه پنج مرحلهای است که با معرفی یک محصول مد روز شروع میشود و با منسوخ شدن آن به پایان میرسد. محصولات فشن الزاماً، آیتمهای پوشاک نیستند و هر چیزی مثل خدمات یا سبک زندگی تعریف شده توسط طراحان فشن، بخشی از دنیای مد تلقی میشوند. هنگامی که یک روند به اوج محبوبیت میرسد، بعد از سپری شدن یک برهه، محبوبیتش را از دست میدهد و در پایان منسوخ و دِمُده میشود. آخرین بخش چرخه فشن در نهایت، مرحله فراموشی و منسوخ شدن است، جایی که توسط صنعت مد و مصرف کنندگان این حوزه، محصول مورد نظر رد میشود.
اما در کل، ایجاد یک ترند و سپس فراموشی آن یکباره نیست. به دلیل ماهیت چرخهای دنیای فشن، روند یا محصول رد شده، ممکن است مجددا پس از منسوخ شدن، وارد چرخه تولید و محبوبیت دنیای فشن شود. این امر شاید چندین دهه یا سال طول بکشد. به همین دلیل یک آیتم یا ترند در برهای از زمان گذشته اگر مد روز تلقی میشد، دوباره امروزه نیز تحت عناوینی چون سبک کلاسیک یا وینتیج به بازار فشن باز میگردد. چرخه فشن از پنج مرحله زیر تشکیل میشود:
با کمی دقت در تصویر بالا، میتوانید تمامی این 5 مرحله را در تصویر بر روی نمودار بیابید. یک ترند در کل بعد از زمان ایجاد و سپس فراموشی، سه فاز بزرگ را میگذارند. فاز معرفی، فاز مقبولیت و فاز طرد
ارائه
در این مرحله آیتم یا ترند جدیدی بر اساس نیازهای جامعه یا نوآوری و خلاقیت طراحان و برندها به بازار عرضه میشود. تعداد محدودی از آیتمهای ترندی در این مرحله صرفاً به بازار عرضه میشود تا مخاطب هدف تشکیل شود. فروش در این مرحله زیاد نیست و آیتمهایی ارائه شده گران قستند.
صعود
مرحله صعود با افزایش تولید آیتم ارائه شده و همچنین افزایش تقاضای بازار و مخاطب همراه است. در مرحله صعود قیمت آیتمها همچنان بالاست اما به نسبت مرحله ارائه قیمت، کمی کاسته میشود. فروش محصولات افزایش مییابد و مخاطبان بیشتری ترندهای جدید را میپذیرند.
اوج گیری
بزرگترین مرحله سود آوری و فروش یک آیتم یا محصول، مرحله اوج گیریست. در این مرحله، عموم مردم آیتمهای ارئه شده را ترندی تلقی میکنند و اکثریت غریب به اتفاق مردم به دنبال خرید آیتمهای ارائه شده اند. در این مرحله سودآوری برندها به اوج خود میرسد و حتی برندهای رقیب نیز برای سود آوری بیشتر به فکر تقلید از برند مادر ارادئه دهنده آیتم اصلی میافتند. دقیقاً در این مرحله تعداد اجناس قلابی در بازار رو به افزایش میگذارد.
نزول
بعد از سپری شدن مدت زمان مشخصی، آیتم یا ترند در سطح جامعه به دلیل دم دستی شدن و رایج بودن در بین مخاطبین رو به افول میگذارد. این امر از آنجایی نشات میگیرد که با استفاده اکثر جامعه از یک آیتم، ترند مربوطه جو خاص بودن خود را از دست میدهد. در این مرحله قیمت آیتم به شدت کاهش مییابد و همچنین فروش محصولات نیز کاهش مییابد. مقبولیت آیتم در این مرحله با کاهش یافتن تقاضا کاهش مییابد و اولین روند دمده شدن آیتم یا ترند رقم میخورد.
منسوخ شدن
مرحله نسخ، آیتم یا ترندها به باد فرامشوی سپرده یمشوند. در این مرحله هیچ تقاضایی برای آیتم یا ترند مذکور وجود ندارد. بسیاری از آیتمها و ترندها در این مرحله از کمد لباس جامعه حذف میشوند. این اتفاق ممکن است تا چندین سال یا دهه طول بکشد. مرگ ترندها در نسخ رقم میخورد و آیتم]ا به کمد لباس قدیمی افراد منتقل میشوند.
چرا چرخه فشن مهم است؟
بزرگترین روند کاری چرخه فشن در کنار خلاقیت برندها و افراد، چرخهای بودن آن است. همین موضوع باعث میشود تا آیتمهای جدید به دنیای مد عرضه شوند و از طرفی با منسوخ برخی از این ترندها، بعد از مدتی دوباره به دنیای مد و استایل بازگردند. اگر این روند در صنعت مد وجود نداشت هیچکدام از آیتمهای وینتیج یا سبک کلاسیک به فشن باز نمیگردند و ما هیچگاه شاهد انسجام سبک کلاسیک و آیتمهای Timeless در دنیای فشن نبودیم. چرخه فشن به پویایی این صنعت کمک میکند.