اسلو فشن چیست؟ تعریف فست فشن و اسلو فشن
صنعت فشن در طول تاریخ با شگردهای متنوعی به دنبال فروش بیشتر بوده است. اگر کمی واقع گرایانه به آن نگاه کنیم متوجه خواهیم شد که فروش، کمابیش دست برتر را نسبت به هنر در حوزه فشن دارد. در این نوشتار به دو رویکرد مهم فشن یعنی فست فشن و اسلو فشن پرداختهایم و به تاثیراتشان در دنیای فشن اشاره کردهایم. به نظر شما آیا مد سرعت دارد؟ یا اصلا مد میتواند آهسته یا سریع باشد و منظور از این کلمات چیست؟
برای شروع بهتر است داستان را از دنیای فست فشن شروع کنیم!
دنیای فشن همیشه یکی از صنعتهایی بوده که گران تمام شده است. چه برای جیب خریداران و چه برای منابع کره زمین! گرانقیمت بودن فشن برندهای لوکس، باعث شد تا روند فست فشن در دنیای مد و استایل پدیدار شود. هدف اولیه فست فشن تولید محصولاتی با قیمت کمتر بود که از طرحهای کت واکهای برندهای بزرگ تقلید شده بودند. قیمت ارزانتر نتیجهای جز کیفیتی کمتر به دنبال نداشت. هدف فست فشن فراگیری محصولات ترندی برای تمامی اقشار جامعه بود.
فست فشن در اوایل بسیار جالب به نظر میرسید. اما افسار گسیختگی بیش از حد آن نسبت به فشن High-level، باعث آسیب به دنیای امروزی شد.
در مقابل فست فشن، جنبش نوظهور اسلو فشن پدید آمد. بنیان Slow fashion مقابل Fast Fashion دقیقاً به دلیل کمتر کردن آسیبهای فشن به محیط زیست و همچنین تقویت مد پایدار پرچم برافراشت.
دنیای اسلو فشن، پایهای مبنی بر احترام بر کره زمین، انسانها و حیوانات دارد. در دنیای اسلو فشن، ساختارها به طوری طراحی میشوند که در اصل Timeless یا بی انتها باشند. مد آهسته در هر زمانه و استایلی، جایگاهی برای استفاده شدن دارد و بههمین دلیل محصولات اسلو فشن بر خلاف فست فشن از چرخه اصطحلاک کندتری برخوردارند و آهسته تر فرسوده میشوند.
در اصل فست فشن، مانوری اساسی بر روی آیتمهای پایه ای یا Basic دارد اما آنها را با کیفیت پایین تری تولید میکند.
یکی از دلایل ایجاد اسلو فشن، تفاوت دیدگاه این جنبش نسبت به نیروی کار است. در برندهای فست فشن، نیروی کار اغلب از کشورهای جهان سوم تامین میشود. توجه فست فشن به نیروی کار این کشورها که نیروی انسانی ارزانتری را در اختیارشان قرار میدهند، فقط به موضوع کودکان کار منعطف نیست. در کل فست فشن فقط به تعداد بالای نیروی انسانی و توانایی تولید سریعتر در مقیاسی بزرگتر متمرکز است.
البته بماند که فست فشن در این مسیر تعداد زیادی هم کوکان کار را به کار گرفته است. در ابتدای آغاز رویکرد فست فشن، هیچ کسی اهمیت نمیداد که زمین چقدر تحت فشار است. چقدر از منابع آن، چه حیوانات و چه انسانها در حال سو استفادههای سنگین هستیم. موضوع تنوع طلبی، بیش از حد به رشد برندهای فست فشن دامن میزد. نابود شدن بسیاری از زندگیها در پی تولید در مقیاس بزرگ مهم تلقی نمیشد.
همین موضوع باعث شد تا فعالان حقوق کره زمین و احزاب سبز کشورها، مخالفان سرسخت رویکرد فست فشن شوند.
اغلب برندهای فست فشن، برای تولید، توجه خاصی به آسیای دور، خاورمیانه یا کشورهای آفریقایی داشتند. دلیل آن هم نیروی کار فراوان و ارزان و همچنین منابع بکر زیاد این کشورها بود. تمایل شدید برندهای فست فشن چون زارا و منگو، باعث شد طبیعت این کشورها به خصوص آفریقا، تحت تامین مواد اولیه، از بین برود. در واقع فشن به یکی از درندگان بسیار قدرتمند اکوسیستم آفریقا تبدیل شده بود و از هرچیزی تغذیه میکرد.
پوشاکی که در فست فشن تولید میشود به همان سرعت نیز از چرخه ترند و فشن خارج می شود.
این موضوع باعث تحمیل فشار زیادی بر اکوسیستم مناطق مختلف کره زمین میشود.
اما داستان اسلو فشن چیست؟ اصلاً اسلو فشن چرا پدید آمد؟
اسلو فشن با ظهور خود، کانون نجات منابع زمین و کره خاکی شد. اسلو فشن، جنبشی است که به عنوان جایگزینی برای مد سریع و یکبار مصرف آغاز به کار کرده است.
قبل از شروع اسلو فشن، این واقعیت که صنعت مد، تمام تلاش خود را برای از بین بردن اکوسیستم زمین انجام میدهد، نادیده گرفته میشد. فست فشن اقدامات تجاری ناعادلانه را بر کشورهای جهان سوم تحمیل میکرد و دستمزد عادلانهای را به کارمندان پرداخت نمیکرد. همچنین از طیف کثیر کودکان کار به عنوان نیروی کاری استفاده میکرد. حتی پیشتر آنها را استثمار نیز می کرد. داستان آسیبهای فست فشن فقط به این موارد ختم نمیشد.
فست فشن، بزرگترین آسیب ناشی از مد به دنیاست.
فست فشن حتی از کارمندان بالغ نیز تا آخرین قطره خونشان استفاده میکرد. کارگران بالغ تا زمان پدیدارشدن پیامدهای سلامتی برخی از فرآیندهای صنعت نساجی مثل آسم و یا بیماریهای ریوی، باید با تمام قوا کار میکردند. تمامی موارد ذکر شده باعث شد تا حجمه بسیار گستردهای از پوشاک توسط فست فشن به بازار سرازیر شود. به طبع همه این فعالیتها، در دنیای فست فشن، پوشاکی که به سرعت تولید و به همان سرعت دور ریخته میشدند، حائز اهمیت نبودند.
اصطلاح اسلو فشن توسط Kate Fletcher محقق، نویسنده و فعال حوزه طراحی ابداع شد. وی اصطلاح اسلو فشن را در سال 2007 در نشریه The Ecologist منتشر کرد.
قبل از فلچر، کاترین همنت (Katharine Hamnett)، طراح مد بریتانیایی نیز در سازمان ملل متحد در مورد اثرات محیطی مد سخنرانی کرده بود. او یکی از اولین طراحانی بود که مد را با فعالیتهای محیط زیستی ترکیب کرد و به تاثیرات فشن بر روی کره زمین پرداخت.
در قرن بیستم رواج فست فشن شدت بیشتری یافت. با گسترش مکانیزاسیون، مدل تجاری بسیار استثمارگری از فست فشن ایجاد شد که جهان را تحت تاثیر قرار میداد. لباسها در مقیاسهای انبوه با استفاده از نیروی کار ارزان با حجم زیادی تولید میشدند. مواد جدیدی مانند پلی استر و نایلون، در مقایسه با همتایان طبیعی خود که ارزانتر بودند، رواج بیشتری یافتند.
انقلاب صنعتی و مکانیزه شدن خیاطی باعث گسترش بیشتر رویکرد فست فشن شد.
اشتیاق به مصرف گرایی بیشتر در افراد، مانند طمعی سیراب نشدنی در حال افزایش بود. فست فشن با سرعت تولید بالا، باعث میشد تا ترندها سریعتر به دنیا عرضه شوند و سریع هم از بین بروند. در واقع چرخه فشن با سرعت بیشتری رقم میخورد. در نتیجه آیتمهای بیشتری از بین میرفتند که باعث میشد تا به اصطلاح ترندها، دِمٌده یا از مد افتاده شوند. نتیجه این کار، خیل کثیری از لباسهایی بود که حتی توسط صاحبانشان یک بار هم پوشیده نشده بودند و دور ریخته میشدند. در این گیر و دار هم هیچ دقتی به آلودگی محیط پیرامون، آلودگی آب و حتی هوایی که حیاتی است؛ نمیشد.
با توجه به همه این مشکلات، برخی از برندها تصمیم گرفتند یک تغییر اندیشمندانه و عمده در روند تولید محصولاتشان ایجاد کنند. این برندها روشهایی را اتخاذ کردند که لباسهای با کیفیت خوب در چرخه تولیدشان عرضه شود و شاخصه اصلی آنها، ماندگاری بیشتر باشد، نه مدگرایی! همین جا بود که رویکرد اسلو فشن پدیدار شد. این روند با این هدف که بتوان همیشه از تولیدات لباس استفاده کرد و سریعا هر چیزی را دور نریخت، به عرصه فشن پا گذاشت. در رویکرد اسلو فشن، صنعتگران محلی فرصت شغلی بیشتری دارند و تولیدات آنها به کره زمین آسیب زیادی وارد نمیکرد.
ویژگیهای اصلی که یک اسلو فشن عبارت اند از :
- لباسها از پارچههای طبیعی با کیفیت تولید میشوند.
- تولید به صورت محلی با مشارکت صنعتگران محلی انجام میشود.
- کالکشنهای اسلو فشن در دستههای کمتر و با آیتمهای اندکی تولید میشوند.
- زنجیره تولید شفاف است و هیچ واسطهای در این میان وجود ندارد تا برای سود دهی بیشتر روند تولید را کندتر کنند.
- نیروی کار استثمار نمیشود.
- کیفیت به کمیت ارجحیت دارد.
- طراحیها بر روندها و ترندهای بیانتها تمرکز دارند.
- محصولات ارگانیک تشویق میشوند.
- محصولات اسلو فشن، پایدار و TIMELESS هستند.
مد آهسته، مشتریان را ترغیب میکند تا با خرید محلی محصولات، صنعتگران محلی را نیز تشویق کنند. اسلو فشن باعث سرمایهگذاری بر روی طرحهای بی انتها (Timeless) و پارچههای ماندگار و با کیفیت میشود. تمرکز اصلی اسلو فشن دقیقا بر روی پارچههایی است که به شیوههای اخلاقی تولید میشوند و آسیبزایی کمتری به محیط دارند. رویکرد اصلی اسلو فشن، صرف هزینه برای پوشاک با کیفیت است و از طریق سرمایهگذاری بر روی آیتمهایی که سریع از بین نمیروند، استایل افراد را بهینه سازی میکند.
تاثیر اسلو فشن بر روی تولیدات محلی
اسلو فشن، مشوق اصلی استفاده از الگوها و پارچههای ماندگار با کیفیت است که با کدهای اخلاقی اسلو فشن مطابقت دارند. کت شلوار برندهای بزرگی چون لوروپیانا یا چیفونلی پاریس، نمونههایی از اسلو فشن هستند. اغلب آیتمهای اسلو فشن، با وجود استفاده طولانی مدت، تغییر کیفیتی ندارند و از پدربزرگها به نوهها به ارث میرسند. این آیتمها با چند تغییر کوچک در سایز به یکی از نفیسترین کت شلوارهای کمد لباس افراد تبدیل میشوند.
نتیجه گیری
اسلو فشن به این معنی نیست که ما از فشن صرف نظر کنیم یا استایلی شیک نداشته باشیم. بلکه، مارا به سمت پوشاک بهتر و کیفیت بیشتر راهنمایی میکند. همه خواهان لباسهای عالی هستند. برندهای اسلو فشن، در اصل در هر برههای از زمان، مد روز اند. شما هنوز هم میتوانید لباسهای ترندی از برندهای اسلو فشن بخرید، اما مطمئن شوید که آنها به قیمت جان کره زمین تمام نمیشوند.